INFUSORIA – Görünmeyen Balıklar için Görünmeyen Gıda

INFUSORIA – Görünmeyen Balıklar için Görünmeyen Gıda

Eğer küçük balıkların yavrularını büyütmek istiyorsanız karşılaşacağınız ilk zorluk onları beslemek olacaktır. Beta, lepistes ve gurami gibi balıkların yavrularını büyütecekseniz neredeyse görünmeyen balıkları, görünmeyen gıdayla beslemek zorunda kalırsınız.

Küçük balıkların genç yavrularının ihtiyaç duyduğu ilk yem türü Infusoria’dır. Infusoria eski bir akvarist terimidir ve her akvaryumda yaşayan mikroskobik yaşam formlarına verilen genel isimdir. Ama bu yaşam formları birkaç yüz balık yavrusunu beslemek için akvaryumunuzda asla yeterli sayıda bulunmaz.

Genellikle bu aşamada üretici-akvaristler “Liquifry” adı verilen sıvı besin ürünlerinden satın alırlar. Birçok üretici bu ürünlere çok inanırlar fakat gerçek şudur ki bu ürünler aslında balık yemi değil “balık yeminin yemi”dir. Çünkü sıvı yemlerin tek yaptıkları, yavru balıkların yiyeceği, akvaryumda halihazırda bulunan infuso ria organizmalarının beslenmesini, büyümesini ve çoğalmasını sağlamaktır. Yani balıkları direk beslemezler, bunun yerine balıkları asıl besleyen infusoria’ları beslerler.

Infusoria küçük balık yavruları için şarttır çünkü serbest yüzmeye yeni başladıklarında daha büyük boyuttaki canlı yemlerden beslenme yetenekleri yoktur. Bebek brine shrimpler(yani artemialar) ve mikro kurtlar bile bu çok küçük yavrular için fazla büyük gelebilir. Sorumluluk sahibi bir üretici olarak bu meselenin yavru balıklarınızın ölümüne yol açmasını tabii ki istemezsiniz. Yavruların hayati önemdeki ilk günlerini atlatabilmesi için midelerinin sürekli dolu olması şarttır ve iyi bir infusoria takviyesi onlara bu konuda en iyi yardımcıdır.

Bu takviyeyi sağlamak çok zor ya da çok pahalı değildir, ayrıca bir laboratuvar elbisesi ve mikroskopa da ihtiyacınız yok.

Haydi öncelikle araştırma yapalım.

Aşağıdaki fotoğraflar Aimee Strickland tarafından makro lenslerle çekilmiştir ve size yavru balıkların ne kadar küçük olabileceğine dair biraz fikir verebilir.

Peki, Infusoria’lar Nelerdir?

Infusoria’yı tatlı su ‘plankton’ları olarak düşünmek yardımcı olabilir, çünkü özünde öyledirler. Infusoria tatlı sularda yaşayan mikroskopik veya neredeyse mikroskopik organizmaların tamamına denilir. Bu list sonsuzdur, bu nedenle infusoria kültüründe yer alabilecek bütün organizmaları sıralamayacağım, ama bazı başlıcaları şunlardır:

• Alg (Volvox)
• Amoebas
• Euglena (öglena)
• Paramecium (paramesyum yani terliksi hayvan)
• Rotifer’ler
• Stentor
• Vorticella

Birçok yeni doğmuş balığın hayatlarının ilk günlerinde tamamen mikroskopik infusoria’lara bağımlı olması nedeniyle infusoria özellikle balık üretmeye çalışanlar için çok kritiktir. Hazırda infusoria desteğine sahip olmak yavruların yumurtadan çıktıktan sonraki döneminde başarı ve başarısızlık arasındaki farkı yaratabilir. Ayrıca infusoria yavrulara sağlıklı bir büyüme ve gelişim için optimal(en uygun) başlangıcı verir. En besleyici infusoria organizmaları rotifer’ler ve paramesyum gibi siliyatlardır(bir çeşit organizma grubu).

Infusoria Nerelerde Bulunur?

Infusoria bütün sulu ortamlarda yaşar. Yapay göller(pondlar), akarsular, kesme çiçeklerin bulunduğu vazolar… Kısacası suyun bulunduğu heryerde. Marketlerde ve restoranlarda satılan arıtılmış sular göreceli olarak daha az içerir. Belediyelerin çeşme suları infusoria organizmalarına karşı ağır işlemler görür. Fakat dış ortamdaki sular hatta yol kenarlarındaki su birikintileri tam anlamıyla mikroskopik organizmalar ve infusoria’larla doludur. Binlerce küçük yaratığın tek bir su damlasıyla beslendiği veya yenildiği bu dünya farkında bile olmadığımız bir dünyadır.

Tesadüfe bakın ki tüm akvaryumlarda infusoria bulunmaktadır. Fakat biz akvaristler sürekli olarak bulanık veya yeşil su problemlerine karşı savaşmaktayız. Ne zaman davetsiz plankton patlamaları tanklarımızda görünmeye başlasa, özellikle yeni tanklarda, bu olaya besin kültürü olarak davranmak yerine bir problem gibi muamele ederiz.

Yani elbette ki tanklarımızdaki infusoria sayısı yavru balık yetiştirmek için yeterli değildir. Sonuç olarak yavruları beslemek için infusoria kültürü hazırlamak zorundayız. Ama kendi infusoria kültürümüzü oluşturma konusunda derinlere inmeden önce nerelerden infusoria kültürü EDİNMEMEMİZ gerektiğini bilmek daha akıllıca olur.

Nerelerden Infusoria EDİNİLMEZ?

Akvaristlere, en yakın gölete gidip biraz su alarak iyi bir infusoria kültürü başlangıcı alması şeklindeki tavsiyeler alışılmadık şeyler değildir. Fakat bu uygulama beraberinde atlanmaması gereken riskler getirir. Bilinçsiz bir akvarist göletten şevkle aldığı bir kavanoz suyla evine çok büyük miktarda dert taşıyabilir.

Doğanın dengesinde, istenmeyen organizmalar(bizim için istenmeyen) istediklerimizle adeta yanak yanağa yaşar. Ama bunlara bizim tanklarımızda yer yoktur. Birkaç örnek vermek gerekirse su kaplanları, su pireleri, kızböcekleri(damselfly), yusufçuk larvaları, hidralar, planaryalar, sandal böcekleri ve dalgıç böceği larvaları özellikle çok çabuk ürer ve birçoğu oldukça kötüdür. Bazıları yavru balıklar da dahil yakalayabildiği herşeyi yer. Pondlarda genellikle yararlı olarak düşünülen böcekler bile (sandal böceği gibi) küçük yavrular için tehlikeli olabilir.

Yani infusoria kültürü başlatmak için dış ortamlardan su almanın taşıdığı tehlikelerin, yararlarından çok daha ağır bastığını söylemeye gerek bile yok. En iyi seçenek infusoria kültürünü iç ortamda kendi malzemelerimizle kendi hijyen koşullarımızda oluşturmaktır. Böylece ortaya çıkan üründe neler olacağını tam olarak kontrol edebiliriz.

Infusoria Kültürü Oluşturma

Aşağıda birkaç ‘tarif’ bulunmaktadır, ama neler içerdiğini ve infusoria kültürü sırasında neler olduğunu anlamanız için önce özetlemek istiyorum:

• Besleyicilik açısından en çok arzu edilen planktonik protistler rotiferlerdir ama siliyatlar da çok iyi besin sağlar. Infusoria siliyatlarının arasında en tanıdık olan paramesyumdur. Paramesyumu lise biyolojisinden terliksi hayvan olarak hatırlayabilirsiniz. Paramesyum genellikle fizyon(yani bölünerek) nadiren de eşli olarak çoğalır. Bu esnek strateji hızlı çoğalmasında yardımcı olur, sonuç olarak kültürünüz birkaç günde olgunlaşacaktır.
• Paramesyum ve diğer bütün fotosentez yapmayan tek hücreli planktonik yaratıklar, organik maddeleri tüketen bakterilerle beslenirler. Yani paramesyum kültürü oluşturmak için onlara çürümeye başlamış organik madde sağlamanız gerekir. 28 santigrat derece sıcaklık ve 4 günlük sabırla kültürünüz olgunlaşacaktır.
• Infusoria kültürü için gerekli olanlar basittir: Güçlü gün ışığına maruz kalmış(AMA GÜNEŞ IŞIĞI DEĞİL) suda başlangıç kültürü artı organik besinler, sabit 28-28.5 derece sıcaklık ve 7.0’ın üstünde biraz alkalin pH. Eğer kullandığınız su çok yumuşaksa, ince mercan kırığı katmanı eklemek pH’ı 7.0’ın üstünde tutmaya yardımcı olabilir.
• Klorinden arındırılmış musluk suyu yerine hali hazırda organizma açısından zengin olan suları kullanmalısınız. Yani bu iş için en iyi su direk olarak akvaryumunuzdan gelir ve eğer bitkili tankınız varsa daha da iyidir.
• Eğer yakın zamanda ilaç kullanılmadıysa başlangıç suyunu iyi yapılandırılmış bir bitki akvaryumunun sünger filtresini sıkarak elde edebilirsiniz. Eğer ilaç kullanıldıysa başka bir tankı tercih edin.
• Infusoria kültürünü şeffaf cam bir kapta geliştirmelisiniz ve maksimum hava/su yüzeyi için geniş ağızlı bir kap tercih etmelisiniz. Cam kap seçiminin sebebi temizliğinin kolay olmasının yanısıra kültürün durumunu daha rahat bir şekilde izleyebilme imkanıdır. Büyük konserve şişeleri akla gelebilir fakat çok yavru besleyecekseniz büyüklüğü yeterli olmayabilir.
• Olgunlaşmış kültür beyazımsı-bulanık olur ama süt gibi opak beyaz şeklinde değil. Gölet(pond) gibi kokar ama pis bakteri kokusu şeklinde değil. Zaman içinde kültür olgunlaştıkça, koku temizleşir ve tatlılaşır. Yine de aileniz büyük ihtimalle kültürün ağzını cam parçası veya plastik bir parçayla kapatmanızı isteyecektir.
• Unutmayın ki kültür suyu çok fazla organik madde içerir ve yetersiz havalandırılırsa bu durum bakteriyel fermantasyonu teşvik eder ve istediğimiz bu değildir.
• Düşük oksijen seviyesi anaerobik bakterileri engellediği için Bbirçok akvarist daimi hafif havalandırmayla daha iyi sonuçlar almıştır.
• Organik besinler, sıkı ve hazır bir ekosistemi oluşturan bakteriyel çözünmeyi ateşler. Bu nedenle bitkisel bazı maddeler eklemeniz gerekir. Gevrekleşene kadar kuru havada bekletilmiş ve daha sonra ufalanmış, solmuş marul yaprakları benim ilk seçimim olur. Ama birazdan anlatacağım herbir tarif kullandığı malzemelere çok güvenmektedir bu nedenle seçim tamamen size ait. Yine de sağduyunuzu takip edin: genel olarak tavsiye edilen malzemelerin hepsi ihtiyacınız olan veya istediğiniz şey değildir. Mesela tecrübelerime göre organik olmayan sebzeler ve çim kırpıntıları bahçe kimyasalları içerebilirken muz kabukları ve doğranmış patatesler birçok mantar türünü teşvik edebilir. (Eğer DIY mayalı sistem karbondioksit kullanıyorsam, suyu hafifçe bulanıklaştırmak için biraz maya kültürü eklerim çünkü maya kültürü besler.)
• Infusoria çoğaldıkça su bulanıklaşır. Başlangıçta, dikkatli gözlere sahipseniz, infusoria ufak toz partikülleri gibi görünür. Bir süre sonra infusoria’nın hareketini çıplak gözle görebilirsiniz. Bir damla suyun mikroskop altında incelenmesinde de infusoria’nın gelişimini takip edebilirsiniz.
• Eğer 3-4 gün içinde kültür suyu berraklaşmaya başladıysa kültürünüzdeki organizmalar en üst seviyededir. Artık besleme zamanı!!

Profesyonel Püf Nokta:

Kültürünüzü yavruların yumurtadan çıkıp keselerindeki yumurta sarısını bitirdiği zamana hazır olacak şekilde kurun. Ayrıca yavrular çıkarken birkaç infusoria kültürünü aynı anda devam ettirin çünkü beklenmedik şekilde çökmeye infusoria kültürlerinden meyilli bir popülasyon yoktur. Ve son olarak kültürün başlangıcını ayarlamaya çalışın ki yavruları beslemek için sürekli olarak yeterli infusorianız olsun.

Besleme ve Aşılama:

Şimdiye kadarkileri özetlemek gerekirse: Yavrular keselerindeki yumurta sarısını bitirip serbest yüzmeye başlamadan önce yavruları beslemenin hiçbir anlamı yoktur, sadece suyu bulanıklaştırmanıza sebep olur. Yavruların neyin peşinde olduğunu göremeyebilirsiniz ama yavruları beslemek düzensiz, atılgan hareketlere ve iyi beslenmiş yavrularda sürekli şişkin bellere neden olur. En hızlı ve sağlam büyüme için yavrular yeterli boya geldiğinde(yiyebileceğini düşündüğünüz zaman) infusoria’dan kurtlara veya artemiaya geçmelisiniz. Birkaç gün hem infusoria ve artemiayla beslemeye devam etmek, yavru sürüsünden ayrı kalıp gelişimi daha yavaş olan yavruların diğerlerine yetişmesine yardımcı olur.

Infusoria Nasıl Verilir?

Kültürden akvaryuma besin vermenin püf noktası çok fazla bakteri içermeyen, paramesyum yönünden zengin damlalar oluşturabilmektir. Popüler tavsiyelerin aksine, KÜLTÜRÜN TAMAMINI ASLA YAVRU TANKINA ATMAYIN. Çünkü kültürün çoğunluğu sudur ve bu suyun içinde çok fazla sayıda bakteri taşınır. Ayrıca genellikle tabanda pis bir yağ tabakası oluşur ve bu tabakadan özellikle kaçınılması gerekir. Bunlara ek olarak tankınıza organik materyalleri de transfer etmek istemezsiniz. Yani buradaki ideal düşünce yavru tankında infusoria üretmeden, yavrulara infusoria desteği sağlayabilmektir.

Bunu deneyin:

Kültür olgunlaştıkça, bakteriler organik maddeleri ayrıştırmakla uğraştıkları için oksijenin büyük kısmını kullanırlar. İlk olarak, eğer havalandırma kullanıyorsanız tamamen kapatın. Birkaç saat sonra düşürülmüş oksijen seviyesinden ötürü, istediğimiz organizmalar su yüzeyinin hemen altında süt gibi(tamamen süt beyazı değil) bir katmanda toplanırlar. Çünkü durgunlaşan kültür suyunda oksijen sadece atmosferle temas eden su yüzeyine yakın bölümde çözünür. Bu katmandan şırınga(iğnesiz) veya büyük bir damlalık yardımıyla onları toplayabilirsiniz.

Alternatif olarak, kültürden direk alıp, uzun ve ince bir vazoya doldurabilirsiniz. Yaklaşık 10 saat sonra vazonun en üst kısmında temiz bir organizma konsantresi elde edersiniz. İğnesiz bir şırınga veya damlalıkla vazonun üst katmanından, beslemek  için veya daha kaliteli ikinci bir infusoria kültürü kurmak için bu organizmaları toplayabilirsiniz.

Eski ve ilaçsız akvaryum suyundan geliştirdiğiniz ilk kültür, kültürden toplayarak kurduğunuz ikinci kültürden daha az organizma içerebilir. Bir de paramesyum katmanından biraz kültür çekerek tekrar kültür oluşturun. Sonuç ne olur? Paramesyumlar çok hızlı çoğaldığı için yeni kültürde paramesyumlar diğer planktonlardan çok daha fazla sayıda olur.

İki Önemli Tüyo:

• Eğer yavru büyüteceğiniz akvaryumda filtre kullanacaksanız, hali hazırda çalışmakta olan(yani aşılanmış) bir sünger filtre kullanın. Sünger filtre hem yavruları çekmeyecektir hem de yüzeyinde lezzetli rotiferlerin gelişmesine yardımcı olacaktır. Ve bu oluşan rotiferler tam da yavruların yiyecekleri organizmalardır.
• Eğer yavru tankında su seviyesini düşürmeniz gerekirse, hava hortumunun ucuna hava taşı takın. Sifon olarak bunu kullanın. Biliyorum inanılmaz yavaştır ama çok güvenlidir. Hiçbir yavru tahliye borusuna kaçmaz.

TARİFLER

İnternette sayısız tarif var. Ama ben güvenilir balık forumlarında paylaşılanlara odaklanacağım. Bununla beraber yaşayacağınız herhangi bir negatif durumda beni sorumlu tutacağınızı düşünerek ince eleyip sık dokudum. Ve aşağıda bazı tarifler ekledim:

Francisco Borrero Tarifi:

Francisco Borrero bu ‘yeşilleri kaynatma’ tarifini, tamamen ticari amaçla daniolar ve diğer yumurtlayan balıkların üretimini yapan ve profesyonel bir üretici olan annesinden almış.

Francesco: “Bu infusoria üretimi için bulduğum en iyi yol. Herhangi cinste birkaç ıspanak yaprağını alıp suyla iyice yıkarım. Ispanak, kara lahana ve benzer cinsler işe yarayacaktır. Böcek ilacı kullanılmadığına dair sertifikalı veya organik olursa çok iyi olur ama kesin bir şart değildir. Taze olmaması da önemli değil hatta daha iyi bile olabilir. Bir kaba koyup(cam kap tercih ederim) bir taşım kaynatın. Kaynamaya başladıktan hemen sonra veya hemen önce altını kapatın. Bu yeşil suyu oda sıcaklığına kadar soğumaya bırakın. Ben bu işlemi bahçeye ağzı açık olarak bırakarak yaparım. Bu kendiliğinden aşılamaya yardımcı olabilir. Bunu infusoria kültürüne besin olarak kullanın. Eğer bunu geniş ağızlı bir kapta birkaç gün bırakırsanız infusoria ‘geliştirecektir’. (Francesco’nun burada ‘geliştirecektir’ kelimesini tırnak arasına almasının amacı kendiliğinden aşılamanın kesinlikle önerilmemesidir) Gerçekte yaptığım şudur: Soğumuş yeşil suyun içine normal bir şekilde üretilmiş zengin infusoria kültüründen pipetle koyarak aşılama yapın. Sıcaklığa bağlı olarak 1-3 gün bekleyin. Sonuç standart metodlarla üretilmiş infusoriadan çok daha temiz, yoğun ve uzun ömürlü bir kültür. Standart metodlarda ortaya çıkan ve infusoria kültürü ve yavrular için zararlı olan bakteriyel çürümelerden arındırılmış bir kültür elde edersiniz. Yeşil su metoduyla geliştirdiğim ilk kültürden sonra, bu kültürü yeni kültürler geliştirmek için aşı olarak kullanırım. Her üçüncü günde yeni bir kültür başlatırım ve bu, elimde sürekli olarak temiz bir infusoria desteği tutmamı sağlar. Temiz kavanozlarla başlayın. Kavanozdaki sabun kalıntıları yavaş ve hiç oluşmayan kültürlere sebep olacaktır.”

Amerikan Tarifi:

“Manava gidin ve turp alın. Evet, turp. Turpu soyun, içindeki beyaz kısmı 1-2 santimlik küpler halinde doğrayın. 475 mililitre su alın ve içine bu küplerden 2 adet atın, buz küpleri gibi su üstünde yüzeceklerdir. Geri kalan turpu yiyin, çok sağlıklı ve lezzetlidir. 5-6 gün sonra turp parçaları ayrışmaya başlayacak ve görebileceğiniz infusorialarla dolu olacaktır. 3 cc’lik bir şırınga alın. Turpu suya hafifçe batırın, turpu suyun içinde çevirirken bir yandan da şırıngayla turpun etrafından suyu çekin. Eğer turpun etrafından topladığınız suyu temiz bir shot bardağına koyup bakarsanız yüzlerce binlerce tek hücreli canlının hareketini görebilirsiniz. Bunu günde birkaç kere yavru tankına verin. Zebra danio’lar yumurtadan yeni çıkmış artemiaları ancak 2-3 günlük olduktan sonra yemeye başlayacaktır. Bu zamana kadar infusoria yavrulara müthiş bir başlangıç verecektir.

Kültürü sürdürmek için, ikinci kavanozu alın, akvaryum suyuyla doldurun, içine 2 küp atın, 2-3 gün bekleyin ve aşılamak için eski kültürden infusoria ekleyin. Bu şekilde ihtiyacınız bitene kadar devam edebilirsiniz.

Bu yöntemin avantajı sürekli olarak temiz bir kültür elde edeceksiniz, yeşil su yok, kötü koku yok, mükemmel bir kültür.”

Wikihow’dan:

Adımlar:

1. Kültür kabı. Şişeleri su düzenleyiciyle klorini yok edilmiş musluk suyuyla yarı yarıya doldurun. Bu şekilde işlem görmüş su kullanmalısınız yoksa normal musluk suyu infusoria kültürünü öldürür. Ayrıca bitki tankından çekilmiş su da kullanabilirsiniz.
2. İki kaba da birer adet marul yaprağı koyun.
3. Infusoria yemi. Her şişeye birer vatoz tableti koyun, sıvı yavru yemi de deneyebilirsiniz.
4. Bekleyin, bekleyin, bekleyin. İki kültürü de güçlü ışık altında bir hafta veya daha fazla bekletin.
5. Bakteri vs. Infusoria. Su bulanmaya başladığında bakteri oluşumu vardır fakat biraz daha bekleyin.
6. Infusoria’ları bulmak. Kültürlerden biri temizlenmeye başladığında veya pembeleşmeye başladığında infusoria oluşmuş demektir. Temizlenmesinin sebebi infusoria’nın bakterileri yemesidir.
7. En iyi kültürünüzü klonlayın. İyi kültürü diğer kültürün içine karıştırın.
8. Yavruları beslemek. Yavrularınızı tek seferde birkaç damlayla besleyin ki tankınız temiz kalsın. Aşırı beslemeden kaçının yoksa su yeşil suya döner.

 

Yazar: Caner FEYZULLAHOĞLU

e-PetShopum.com